پیش‌بینی تقاضای گردشگری خارجی (یک مطالعه موردی برای ایران)

پیش­بینی جریان آینده‌ی گردشگری ورودی برای تعیین مخارج سرمایه‌گذاری در صنعت گردشگری، هم برای بخش دولتی و هم برای بخش خصوصی، ضروری است. برای بخش دولتی و عمومی تخمین تقاضای گردشگری به‌منظور استفاده‌ی کارا از صنعت حمل‌ونقل و برنامه‌ریزی در نحوه‌ی تخصیص منابع حیاتی است. همچنین پیش‌بینی صحیح می­تواند برای بخش خصوصی مانند شرکت‌های حمل‌ونقل هوایی در برنامه‌ریزی و طرح‌ریزی خطوط هوایی، تجهیزات، امکانات رفاهی و برنامه‌ریزی برای منابع انسانی مفید باشد. علی‌رغم اهمیت این موضوع در حوزه‌ی گردشگری، مطالعات انجام‌شده‌ی کشور ما در این حوزه بسیار محدود است. از سوی دیگر، ازآنجایی‌که اثبات شده است مدل تک‌متغیره روش بسیار موفقیت­آمیزی برای پیش‌بینی سری زمانی گردشگری است، در این مطالعه با استفاده از داده‌های ماهانه‌ی گمرک جمهوری اسلامی ایران در فاصله‌ی فروردین 1378 تا اسفند 1390، مدل‌های تک‌متغیره‌ی ARFIMA، روش هوشمند ANN و مدل ARFIMA-ANN را که آلاداگو همکاران در سال 2012 پیشنهاد کرده‌اند، برای سری زمانی گردشگری کشور برآورد کردیم و نتایج حاصل از پیش‌بینی آن‌ها را با یکدیگر مقایسه نموده‌ایم. استفاده از معیارهای RMSE,MAPE,MAE برای ارزیابی صحت پیش­بینی افق‌های زمانی متفاوت در میان مدل‌های مذکور نشان می‌دهد که مدل       ARFIMA-ANN در افق­های زمانی 6،12، 18 و 24 ماه پیش رو توان بالاتری در پیش‌بینی نسبت به مدل‌های رقیب دارد و می­تواند به‌عنوان مدلی مناسب برای برآورد و پیش­بینی سری زمانی گردشگری کشور مورد استفاده قرار گیرد.